اطلاعاتی جامع درباره عمل جراحی سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم یکی از بیماری‌های جدی در بخش اعضای تناسلی بانوان محسوب میشود. این بیماری در اکثر مواقع به صورت خاموش و بدون نشانه‌های آشکار آغاز میشود و در ابتدا بی‌علامت است که به دلیل عدم تشخیص به موقع، می‌تواند در مراحل بعدی مشکلات جدی و پیچیده را منجر شود. یکی از روش‌های اصلی و مؤثر درمان این بیماری عمل جراحی سرطان دهانه رحم است. با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته جراحی و تجهیزات مدرن، این روش می‌تواند سهل‌تر انجام شود. همچنین به بازسازی و بهبود وضعیت سلامتی بیمار کمک کند. با ما همراه باشید تا اطلاعات و مطالبی مفید و ضروری را در این زمینه کسب کنید و بهتر است برای آگاهی بیشتر به بهترین فوق تخصص سرطان رحم مراجعه کنید.
سرطان دهانه رحم در قسمتی از رحم یعنی دهانه رحم (cervix) ایجاد میشود. این نوع سرطان مختص سن خاصی نیست و می‌تواند در زنان در هر سنی بروز کند. عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری شود. به همین دلیل انجام معاینات دوره‌ای برای بانوان بسیار حائز اهمیت است. عمل جراحی سرطان دهانه رحم دارای یک روند حساس و پیچیده است. همین موضوع سبب میشود که نیازمند کسب آگاهی کامل در این زمینه باشید.
به طور کلی می‌توان بیان کرد که علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما برخی عوامل وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عوامل وراثتی و سابقه سرطان در خانواده
عدم استفاده از واکسن‌های HPV
عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV
همان‌طور که بیان شد سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدایی، بسیار بی‌علامت شروع به پیشروی می‌کند. علائم این بیماری در مراحل اولیه ممکن است نامشخص باشد یا به دلیل شباهت با علائم دیگر به درستی، سرطان تشخیص داده نشود. علائمی که معمولاً می‌توانند به این بیماری اشاره کنند شامل خونریزی نامعمول و بی‌دلیل از دهانه رحم، درد یا فشار در ناحیه لگنی، تغییرات در دوره قاعدگی، کاهش وزن همراه با از بین رفتن اشتها و میل به غذا، خستگی و ضعف هستند.
اشاره داشتیم که تشخیص به موقع و آغاز سریع روند درمان می‌تواند در درمان کامل این بیماری، بسیار کمک‌کننده باشد. حتماً باید به یک پزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید تا نتیجه مطلوب بگیرید. عدم تجربه و مهارت پزشک می‌تواند در روند تشخیص و درمان، تأخیر ایجاد کند که مشکلات بسیاری را برای شما همراه خواهد داشت. معمولاً به منظور تشخیص سرطان دهانه رحم، پزشک متخصص از یکسری آزمایش و تصویربرداری استفاده می‌کند؛ از جمله این تصویربرداری‌ها می‌توان به سونوگرافی اشاره کرد. به دلیل دریافت تائیدیه در تشخیص، پزشک باید بافت‌های نمونه‌برداری‌شده از دهانه رحم را تحت آزمایش‌های بیوپسی بررسی کند. فرآیند درمان سرطان دهانه رحم به عواملی چون مرحله پیشروی بیماری، سن بیمار، وضعیت عمومی بیمار و غیره بستگی دارد. روش‌های درمانی می‌توانند شامل جراحی، پرتو درمانی و درمان دارویی باشند. انتخاب هر کدام از این روش‌های درمانی بر عهده پزشک متخصص است که بسته به شرایط بیمار خواهد بود.
سرطان دهانه رحم یک بیماری جدی است که با شناخت علائم و عوامل خطر، تشخیص زودهنگام و آغاز پروسه درمان مناسب می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. زنان باید به تغییرات نامعمول در بدن خود توجه کنند و در صورت وجود هرگونه نشانه مشکوک، سریعاً به پزشک مراجعه کنند.
در این بخش از مقاله به صورت مختصر لیستی از اقدامات پیش از جراحی دهانه رحم را ارائه می‌کنیم که به شرح زیر است:
1. مهم‌ترین کاری که باید قبل از جراحی توسط پزشک انجام شود، در جریان قرار دادن بیمار در مورد تمامی جوانب جراحی است.
2. پزشک باید تمامی معاینات لازم و آزمایش‌های لازم را با دقت تمام انجام دهد تا نسبت به تصمیم خود اطمینان حاصل کند.
3. از آزمایش‌های ضروری قبل از عمل می‌توان به آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش خون اشاره کرد. پاپ اسمیر به منظور جمع‌آوری سلول‌ها از دهانه رحم و شناسایی سلول‌های غیر طبیعی انجام میشود.
4. همچنین به طور معمول، انجام یکسری تصویربرداری مانند سونوگرافی لگن برای بیمار ضروری است.
5. همچنین مورد دیگری که انجام میشود، بیوپسی آندومتر است. نمونه‌برداری از بافت داخلی رحم در راستای تشخیص سرطان و تشخیص میزان پیشرفت آن، انجام میشود.
سرطان دهانه رحم یک نوع سرطان زنانه است که در دهانه رحم، قسمت پایینی رحم، اتفاق می‌افتد. هنگام تشخیص این بیماری، جراحی به عنوان یکی از گزینه‌ها و راه‌های درمانی در مقابل پزشک قرار دارد. گفتیم که انتخاب روش درمانی درست و مناسب بر عهده پزشک متخصص است. پس تخصص و مهارت پزشک در این زمینه دارای اهمیت بالاست. انواع مختلفی از روش‌های عمل جراحی سرطان دهانه رحم وجود دارند و این بخش از مقاله به بررسی این روش‌ها به تفصیل می‌پردازد.
ابتدا یک دسته‌بندی کلی از انواع عمل جراحی سرطان دهانه رحم ارائه می‌کنیم. پس از آن به جزئیات هر کدام از آنها می‌پردازیم و کامل آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. یک دسته‌بندی کلی از انواع عمل جراحی سرطان دهانه رحم، به صورت زیر است:
• هیسترکتومی
• تراکلکتومی
• جراحی در نواحی لگن
حال هر کدام از انواع جراحی‌های بالا را به صورت جزئی‌تر مورد بررسی قرار و توضیحات لازم را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
سرطان دهانه رحم یکی از بیماری‌هایی است که هیسترکتومی برای درمان آن انجام میشود. اینکه نیاز به حذف بخشی از رحم یا کل رحم است یا خیر را پزشک تشخیص می‌دهد؛ همچنین در این عمل جراحی سرطان دهانه رحم، ساختارهای کنار رحم مانند رباط‌های اطراف رحم از بین نخواهند رفت. تشخیص پزشک بسیار مهم است زیرا اگر اشتباه کند، بیماری تواند در بدن بیمار به پیشروی ادامه دهد. باید اشاره کنیم که خود جراحی هیسترکتومی دارای چندین نوع است و همچنین به چند روش مختلف قابل انجام است. تفاوت انواع روش جراحی هیسترکتومی، در ناحیه برش و دوره نقاهت جراحی است. در ادامه به برسی انواع هیسترکتومی و روش‌های انجام آن می‌پردازیم.
1. هیسترکتومی توتال: نوع اول از جراحی هیسترکتومی به نام هیسترکتومی کامل یا هیسترکتومی توتال است. اتفاقی که در این نوع از عمل جراحی سرطان دهانه رحم رخ می‌دهد، حذف رحم به صورت کامل و به همراه دهانه آن است.
2. هیسترکتومی ساب توتال: اتفاقی که در این نوع جراحی رخ می‌دهد، حذف دو سوم رحم است. در عین حال یک سوم رحم باقی خواهد ماند. می‌توان اصطلاحاً به این روش، هیسترکتومی جزئی هم گفت. در این نوع از جراحی، سرویکس باقی می‌ماند. پس به نوعی می‌توان گفت که این روش در دسته عمل جراحی سرطان دهانه رحم قرار نمی‌گیرد.
3. هیسترکتومی رادیکال: نوع بعدی از انواع جراحی‌های هیسترکتومی، جراحی هیسترکتومی رادیکال یا هیسترکتومی گسترده است. زمانی که سرطان رحم فراتر از دهانه رحم پیشروی و اعضای بیشتری را درگیر کرده باشد، تشخیص پزشک می‌تواند انجام این نوع جراحی باشد. در جراحی هیسترکتومی رادیکال یا گسترده علاوه بر تمام رحم و دهانه رحم، قسمت فوقانی واژن و بافت اطراف آن برداشته و حذف خواهد شد.
4. هیسترکتومی رادیکال اصلاح شده: جراحی هیسترکتومی رادیکال اصلاح‌شده یا همان هیسترکتومی گسترده اصلاح‌شده، بسیار مشابه همان جراحی هیسترکتومی رادیکال است. در این روش هم رحم به همراه دهانه رحم و همین‌طور بافت‌های نزدیک به این بخش‌ها مانند رباط‌ها، برداشته و حذف می‌شوند. تفاوت در این است که در این نوع عمل جراحی، بافت‌های اطراف و مجاور، به میزانی که در هیسترکتومی رادیکال حذف می‌شوند، برداشته نمی‌شوند. پس در این نوع جراحی، مقدار بیشتری از بافت فوقانی واژن و بافت‌های اطراف رحم باقی می‌مانند.
5. سالپنگو اوفورکتومی: مورد بعدی که به عنوان یک جراحی کمکی در دسته جراحی دهانه رحم قرار می‌گیرد، سالپنگو اوفورکتومی است. در این نوع از عمل جراحی سرطان دهانه رحم، پزشک متخصص یک یا هر دو تخمدان را از بدن بیمار خارج می‌کند. این جراحی می‌تواند همراه با جراحی هیسترکتومی و همزمان با آن انجام شود که تصمیم آن با پزشک است؛ البته می‌توان به همراه تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ یا همان لوله‌های رحمی را هم بیرون آورد. تصمیم اینکه فقط تخمدان‌ها حذف شود یا اینکه لوله‌های فالوپ هم حذف شوند، بسته به شرایط بیمار و تصمیم پزشک است. به نوعی می‌توان گفت که سالپنگو اوفورکتومی، یک جراحی پیشگیرانه است تا از پیشروی بیماری و درگیری سایر عضوها جلوگیری شود. به دلیل از بین رفتن تعادل هورمون‌های جنسی در بانوان پس از انجام این جراحی، یائسگی مصنوعی در خانمها آغاز خواهد شد.
موضوع دیگری که درباره جراحی هیسترکتومی باید اشاره کنیم، انواع روش انجام این جراحی است. به طور کلی سه روش برای انجام جراحی هیسترکتومی وجود دارد. در ادامه به صورت مختصر به این سه روش انجام جراحی دهانه رحم می‌پردازیم؛
1. هیسترکتومی شکمی یا هیسترکتومی ابدومینال: این روش از انجام هیسترکتومی به کمک ایجاد برش‌هایی روی شکم بیمار اجرا خواهد شد. معمولاً از این روش زمانی که بیمار دارای رحم بزرگی باشد و مشکل چسبندگی هم مشاهده شود، استفاده میشود. در این روش، جراح یک دید کامل بر روی ناحیه جراحی دارد. طبیعتاً در این روش جراحی، دوره نقاهت بیشتری را بیمار باید طی کند.
2. هیسترکتومی واژینال: در این روش از عمل جراحی سرطان دهانه رحم، جراحی از طریق واژن انجام میشود. در این روش هیچ برشی ایجاد نمی‌شود، به همین دلیل بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ البته انتخاب این روش بسته به شرایط بیماری در فرد و تصمیم پزشک دارد. این روش بیشتر و معمولاً برای مواقعی که چسبندگی در رحم وجود ندارد یا رحم بزرگ نیست، مناسب است. طبیعتاً این روش در بین سه روش موجود، کم تهاجمی‌تر است و بالطبع دوران نقاهت کوتاهی هم خواهد داشت.
3. هیسترکتومی لاپاراسکوپی: این روش از عمل جراحی سرطان دهانه رحم در دسته روش‌های کم تهاجمی قرار می‌گیرد. همان‌طور که از نام این روش معلوم است، از دستگاه لاپاراسکوپی در انجام این جراحی استفاده میشود. دستگاه لاپاراسکوپی با برش‌های بسیار ریز و کوچک بر روی شکم و ناحیه زیر ناف یا از طریق واژن وارد رحم شده و جراحی انجام میشود. در این روش، بخش‌هایی از رحم که حذف خواهند شد، به صورت تکه‌تکه خارج می‌شوند.
اولین موضوع مهم در رابطه با عمل جراحی سرطان دهانه رحم به روش تراکلکتومی، حفظ توانایی باروری در بانوان است. این نوع جراحی دهانه رحم را هم مانند روش هیسترکتومی، می‌توان به سه روش شکمی، واژینال و گاهی با لاپاراسکوپی انجام داد. در این روش از جراحی، اتفاقی که رخ می‌دهد، حذف بافت‌های دهانه رحم به همراه قسمت فوقانی واژن است. همین عدم حذف بدنه رحم است که توانایی باروری را در بیمار حفظ می‌کند. به منظور بسته نگه داشتن دهانه رحم، در این روش از یک بخیه دائمی رشته‌ای استفاده میشود.
در جراحی دهانه رحم به روش تراکلکتومی ممکن است پزشک تصمیم به خارج کردن گره‌های لنفاوی مجاور بگیرد. برای این مقصود، می‌توان از روش لاپاراسکوپی استفاده کرد که ممکن است نیاز به یک برش ریز دیگر باشد. در مورد باروری هم باید اشاره کنیم که احتمال دارد بعضی از بانوان بتوانند فرزند خود را از طریق سزارین به دنیا آورند؛ البته باید اشاره کرد که احتمال از دست رفتن جنین نیز وجود دارد.
عمل جراحی دهانه رحم به طریق جراحی در نواحی لگن یک جراحی بسیار گسترده به شمار می‌آید. البته این را هم باید اشاره کرد که این جراحی برای موارد خاص و نادر استفاده میشود. در این روش از جراحی تمامی بافت‌ها و اندام‌های درگیر و موجود در لگن، حذف خواهند شد. حذف تمام بافت‌ها در این روش از طریق برداشتن و حذف غدد لنفاوی ممکن میشود. با توجه به شرایط بیمار و اینکه بیماری چه میزان گسترش یافته، احتمال خارج کردن عضو‌هایی اعم از رکتوم یا راست روده، مثانه، روده بزرگ و غیره از بدن وجود دارد. در صورت حذف مثانه، از روش‌های جدیدی برای جایگزینی آن استفاده خواهند کرد. در این حالت از یک مثانه جدید در بدن فرد استفاده خواهد شد. همین موضوع در صورت حذف روده هم صادق است و باید از روش‌های جایگزین استفاده شود.
این نوع عمل جراحی سرطان دهانه رحم بسیار حساس است و در مواقع خاصی از آن استفاده میشود. در صورت نیاز به انجام این جراحی، پزشک شما حتماً باید از سطح تخصص و تجربه بالایی برخوردار باشد. مهارت پزشک امری تعیین‌کننده در این جراحی است؛ زیرا اشتباهی به ظاهر کوچک، می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را برای بیمار به همراه داشته باشد. پس حتماً باید در انتخاب پزشک، توجه ویژه داشته باشید.
این بخش از مقاله لیستی از اقدامات لازم برای بعد از جراحی دهانه رحم را خدمت شما ارائه می‌کند که به شرح زیر خواهد بود:
1. اولین موضوع مهم این است که بیمار باید تا زمانی که پزشک تشخیص می‌دهد، تحت نظر باشد. در این زمان به صورت مداوم علائم حیاتی و شرایط بیمار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
2. طی مدت بستری در بیمارستان، باید بیمار آهسته قدم بزند تا از لخته شدن خون در پاها جلوگیری شود.
3. اگر عمل جراحی سرطان دهانه رحم به شیوه واژینال انجام شده باشد، یکسری پانسمان‌هایی در این ناحیه توسط پزشک، قرار داده خواهد شد. این مورد برای کنترل خونریزی است تا یک بازه زمانی پس از جراحی، احتمال وجود ترشحات خونابه وجود دارد.
4. به هیچ وجه نباید در بازه زمانی پس از جراحی، رابطه جنسی داشته باشید. برای انجام رابطه جنسی حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید. در این زمینه حتماً باید به توصیه‌های پزشک توجه لازم را داشته باشید.
5. از انجام هرگونه کار سنگین بعد از جراحی، جداً خودداری کنید. برداشتن اجسام سنگین، انجام ورزش سنگین، کشیدن اجسام با وزن زیاد و مواردی از این دست، همگی برای مدتی باید کنار گذاشته شوند.
این مقاله به طور کامل و با جزئیات به موضوع عمل جراحی سرطان دهانه رحم پرداخت. همچنین موضوعاتی همچون انواع جراحی دهانه رحم، روش انجام آنها و اقدامات قبل و بعد از عمل مورد بحث قرار گرفتند. اشاره کردیم که انتخاب نوع و روش جراحی برای درمان بستگی به عواملی از جمله مرحله پیشرفت بیماری، وضعیت کلی بیمار و تصمیم تیم پزشکی دارد. هر یک از روش‌های جراحی نام برده شده، ملاحظات خاصی دارند. وظیفه پزشک است که با دقت تمام وضعیت را ارزیابی کند تا رویکرد مناسب برای درمان بیماری را تعیین کند. تمام جراحی‌ها از حساسیت بالایی برخوردار هستند. با این حال، جراحی‌های مورد بررسی در این مقاله از حساسیت بیشتری برخوردار هستند.