ترشحات پنیری؛ مشکل آزاردهنده در میان زنان

ترشحات پنیری در خانم‌ها نشانه شایعی از عفونت واژن نوع قارچی یا مخمری می‌باشد که با تحریک و خارش شدید در واژن همراه است. ترشحات پنیری واژن شرایطی تحت عنوان کاندیدیازیس واژینال ایجاد می‌کند که نوعی رشد بیش از حد مخمر در واژن است و  عامل خارش و سوزش و بوی نامطبوع می‌باشد. 
در بیشتر زنان ترشحات پنیری سفید رنگ در برخی از دوره‌های زندگی امری رایج است. عفونت‌های مخمر یا عفونت‌های قارچی در اثر رشد بیش از حد نوعی قارچ به نام کاندیدا ایجاد می‌گردند. 
معمولا مقادیر کمی مخمر و ارگانیسم‌های دیگر در واژن، دهان و دستگاه گوارش یافت می‌گردد. عفونت‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که تعادل ارگانیسم‌های واژن فرد بهم ریخته و ارگانیسم‌های مفید کاهش پیدا می‌کند و زمینه برای رشد بیش از حد مخمر فراهم و سبب عفونت می‌گردد. 
برای برخی از انواع عفونت‌های مخمر به درمان‌های سخت‌تر نیاز است و در نتیجه گونه‌های دیگر به وجود می‌آیند. در صورت عدم بهبودی علائم، پزشک باید شرایط فرد را در مورد داشتن سایر انواع عفونت‌ها بررسی نماید.
 ابتلا به عفونت قارچی واژن شایع‌ترین عفونتی است که زنان در ناحیه تناسلی به آن دچار می‌شوند. این عفونت فقط به بانوان محدود نمی‌شود و حتی دوشیزگان نیز احتمالاً به آن دچار شوند و ترشحات پنیری شکل را داشته باشند. 
پس ضرورت دارد درباره ترشحات پنیری واژن اطلاعات دقیقی داشته باشید. در ادامه این مقاله اطلاعات کافی در این زمینه فراهم گردیده است.

فهرست مطالب

 

 

 

علت ایجاد ترشحات پنیری واژن چیست؟

ترشحات طبیعی واژن نشانه عملکرد سالم بدن است و برای تمیز کردن و محافظت از واژن امری ضروری است. هم چنین این ترشحات با تحریک جنسی و تخمک گذاری افزایش پیدا می‌کنند. 
احتمالاً ورزش، مصرف قرص ضدبارداری و استرس عاطفی نیز سبب ترشح گردند. ترشحات غیرطبیعی واژن در اثر عفونت تشکیل می‌شوند.

 

♦  واژینوز باکتریال

واژینوز باکتریایی عفونت باکتریایی رایج در بین زنان است که سبب افزایش ترشحات واژن می‌گردد. این عفونت بوی قوی، بد و گاهی بوی ماهی داشته و در برخی موارد هیچ علامتی به همراه نخواهد داشت. زنانی که رابطه دهانی یا شرکای جنسی متعدد دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این عفونت می‌باشند.

 

♦  تریکومونیازیس

تریکومونیازیس نوعی ازعفونت می‌باشد که این بیماری توسط یک تک سلولی ایجاد می‌گردد و معمولا از طریق تماس جنسی، استفاده از حوله یا لباس شنا نیز انتقال پیدا می‌کند. این عفونت سبب ترشح زرد یا سبز همراه با بوی بد می‌باشد. 
هم چنین درد، التهاب و خارش واژن نیز از علائم شایع تریکومونیازیس می‌باشد اما برخی از افراد ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند.

 

♦  عفونت‌های قارچی

شایع‌ترین عفونت قارچی مخمری در زنان با مخمری به نام کاندیدا آلبیکانس ایجاد می‌شود که زمینه ساز ترشحات پنیری هستند. 
در زنانی که دچار نقص ایمنی و ضعف ایمنی هستند، داروهای سرکوب کننده ایمنی مصرف می‌کنند یا دیابت کنترل نشده دارند انواع دیگری از قارچ‌ها و انواع دیگری از قارچ کاندیدا می‌توانند در آن‌ها سبب ایجاد عفونت‌های قارچی و ترشحات پنیری مقاوم به درمان‌های رایج بشوند.

 

♦  سوزاک و کلامیدیا

سوزاک و کلامیدیا عفونت‌های مقاربتی می‌باشند که ممکن است ترشحات غیرطبیعی ایجاد نمایند. این عفونت‌ها اغلب به رنگ زرد مایل به سبز یا کدر هستند. 
توجه داشته باشید که سوزاک و کلامیدیا از پارتنر آلوده به فرد سالم منتقل می‌شوند لذا در صورت ابتلا به این بیماری‌ها تا اتمام درمان کامل از مقاربت جنسی پرهیز شود.

 

♦  بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن که معمولا از طریق تماس جنسی انتقال پیدا می‌کند نوعی عفونت می‌باشد. این عفونت زمانی که باکتری‌ها در واژن گسترش پیدا کنند ایجاد می‌شود و احتمالاً سبب ایجاد ترشحات سنگین و بد بو شود.

 

♦  ویروس پاپیلومای انسانی

عفونت ویروس پاپیلومای انسانی که از طریق تماس جنسی آلوده منتقل می‌شود ممکن است سبب ایجاد سرطان دهانه رحم گردد. این ویروس احتمالاً هیچ علامتی به همراه نداشته باشد. 
هم چنین این نوع سرطان ترشحات خونی، قهوه‌ای یا آبکی با بوی نامطبوع را به همراه خواهد داشت. سرطان دهانه‌ی رحم با آزمایش تست پاپ اسمیر به صورت سالیانه و آزمایش HPV قابل پیش گیری خواهد بود. این ویروس در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلات جدی در باروری زنان ایجاد کند.

 

 

 

انواع ترشحات ناحیه تناسلی شامل چه مواردی است؟

از ناحیه تناسلی زنان و مردان ترشحات مختلفی خارج می‌گردد که یکی از آنها مرتبط با ترشحات سفید می‌باشد. این ترشحات در چرخه‌های مختلف بدن و سایر شرایط بدن دچار تغییراتی می‌گردند. در زنان معمولا چرخه قاعدگی می‌تواند بر روی بافت آن‌ها تاثیر گذار باشد. 
به طور مثال مشاهده ترشحات سفید بدون هیچ گونه بو یا علائم دیگر، تنها نشانه انتهای چرخه تخمک گذاری است. ترشحات متمایل به سفید یا شفاف کشدار نیز نشانه مخاط باروری و به معنای تخمک گذاری خواهد بود.
ترشحات سفید ناحیه تناسلی می‌توانند از رنگ‌های متمایل به سفید تا شیری را شامل شوند. چنان چه فرد هیچ گونه علائم دیگری نداشته باشد این ترشحات معمولا نشانه روان کنندگی طبیعی این ناحیه می‌باشند. ممکن است این ترشحات سفید پنیری شکل نشان دهنده عفونت باشند. در ادامه برخی از انواع این ترشحات را شرح می‌دهیم.

 

♦  اسمگما یا پنیرک

اسمگما نوعی ترشح طبیعی از غدد روغنی اطراف ناحیه تناسلی بوده که در زیر پوست ختنه گاه آلت تناسلی آقایان یا در زیر چین‌های واژن وجود دارد. این ترشحات ناحیه تناسلی، بافت غلیظ و چسبنده‌ای دارند و احتمالاً سفید رنگ باشند.
 در برخی موارد نیز با بوی بد همراه خواهند بود. اسمگما نوع ترشح سفید طبیعی و بدون خارش و سوزش است و نشانه‌ای از عفونت یا بیماری‌های مقاربتی محسوب نمی‌گردد. در حالت کلی اسمگما یک روان کننده طبیعی بوده که سبب مرطوب نگه داشتن پوست اطراف دستگاه تناسلی می‌گردد. 
اما ممکن است در اثر بهداشت نامناسب و تجمع اسمگما برای فرد مشکل ساز گردد. در افراد قبل از بلوغ، اسمگما زیادی ترشح نمی‌شود. اسمگما به راحتی در آلت تناسلی ختنه نشده تجمع پیدا می‌کند.
 در نوزاد پسر، با رشد آلت تناسلی، پوست ختنه گاه به طور طبیعی جمع می‌شود و شرایط برای تجمع مواد زائد، چرک و سلول‌های پوستی فراهم می‌شود. 
بنابراین در مردان ختنه نشده احتمال ایجاد عفونت‌های بالانیت، فیموز وجود خواهد داشت. در زنان نیز، اسمگما در زیر ناحیه کلیتوریس یا چین‌های لابیا تجمع پیدا می‌کند و در نوزادان دختر نیز احتمالاً مشاهده شود.

 

♦  عفونت‌های مخمری واژن

عفونت‌های مخمری واژن، موسوم به ترشحات پنیری نیز به صورت ترشحات سفید و پنیری می‌باشند. گاهی ممکن است این عفونت‌ها با علائم دیگری مانند خارش ، سوزش، درد در هنگام ادرار کردن یا هنگام رابطه جنسی به همراه قرمزی، ورم یا بثورات در اطراف لابیا خود را نشان دهد.

 

♦  واژینوز باکتریایی

واژینوز باکتریایی با ترشحات سفید رقیق با بوی بد یا بوی ماهی همراه خواهد بود. احتمالاً در برخی از زنان در کنار ترشحات سفید رنگ واژن علائمی هم چون ترشحات خاکستری یا متمایل به زرد، خارش یا سوزش، قرمزی و ورم واژن یا لابیا وجود داشته باشد. باید به این نکته توجه داشت که بوی بد واژن بعد از رابطه جنسی یا پس از شستن با صابون، افزایش می‌یابد.

 

♦  تریکومونیازیس

نشانه این بیماری ترشحات سفید آبکی یا حباب دار با بوی نامطبوع می‌باشد. این ترشحات واژن ممکن است به رنگ زرد یا متمایل به سبز، با درد و خارش هنگام دفع ادرار و با علائم دیگری که پس از پریود بروز می‌کنند خود را نشان دهند.

 

عوارض وجود ترشحات پنیری شکل چیست؟

وجود ترشحات پنیری شکل در واژن یا ناحیه تناسلی زنان می‌تواند زمینه ساز التهاب پوشش مخاط و رشد میکروب‌های جدید در ناحیه مورد نظر خواهد بود. از سوی دیگر عدم پیگیری درمان ترشحات می‌تواند منجر به گسترش بیماری به بافت مجاور از جمله مجرای ادرار گردد.
در بارداری وجود عفونت مخمری یا ترشحات پنیری شکل در مادر می‌تواند ریسک زایمان‌های زودرس، سقط و حتی مشکلات آتی برای مادر را در پی داشته باشد.

 

تشخیص ترشحات پنیری واژن چگونه انجام می‌شود؟

به طور معمول برای تشخیص ترشحات پنیری واژن پزشک متخصص و دکتر زنان خوب با ارزیابی پوشش داخلی واژن و بررسی علائم دیگر از جمله سوزش، خارش، قرمزی مخط واژن و غیره اقدام به تشخیص می‌نماید.
در صورتی که با ارزیابی اولیه پزشک در خصوص ترشحات پنیری واژن بیمار به تشخیص صد در صدی نرسد ممکن است نمونه گیری واژینال صورت گیرد.

 

روش‌های درمان ترشحات پنیری چگونه است؟

پزشکان به افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند توصیه می‌کنند برای جلوگیری از عفونت‌های قارچی و درمان ترشحات پنیری دارو مصرف نمایند. برخی از زنان هنگام مصرف آنتی بیوتیک‌ها، به عنوان احتیاط داروهای ضد قارچی مصرف می‌نمایند. 
اما به طور قطعی نمی‌توان گفت به جلوگیری از عفونت‌های قارچی واژن و درمان ترشحات پنیری کمک می‌کند یا خیر. اگر شریک جنسی فرد به عفونت قارچی مبتلا باشد، بهتر است تا برطرف شدن عفونت از رابطه جنسی پرهیز شود. 
در غیر این صورت احتمالاً بیماری انتقال پیدا کند. برخی از زنان از محصولات خاصی که حاوی پروبیوتیک هستند مصرف می‌نمایند که با توجه به نوع محصول، بلعیده یا داخل واژن قرار داده می‌شوند. اما به طور قطعی نمی‌توان گفت پروبیوتیک‌ها می‌توانند از عفونت‌های قارچی پیشگیری نمایند.
برخی از کارها مانند دوش واژینال یا محصولات بهداشتی زنانه احتمالاً بیش از آن که مفید باشند ضرر داشته باشند. برخی محصولات بهداشتی تعادل طبیعی میکروب‌ها را بر هم می‌زند و خطر عفونت را افزایش خواهند داد.

 

♦  درمان ترشحات پنیری واژن

معمولا یک دوره درمانی مصرف شیاف یا کرم جهت درمان عفونت قارچی در داخل واژن با اپلیکاتور که با بافت ملتهب پوشاننده واژن تماس پیدا می‌کند، موثر است. مدت زمان درمان تجویز شده، برای ترشحات پنیری با توجه به نوع محصول متفاوت خواهد بود. 
در طول درمان می‌تواند سبب سوزش واژن هنگام نزدیکی یا خارش گردد. برخی از دارو‌ها به صورت یک قرص به صورت خوراکی مصرف می‌شوند اما این موضوع احتمالاً منجر به تداخل با سایر داروها و عوارض جانبی مانند تهوع، اسهال یا سردرد گردد. مصرف داروهای ضدقارچی خوراکی برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
در صورتی که به صورت مکرر دچار عفونت‌های مخمری یا ترشحات پنیری می‌شوید یا ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شوید بهتر است به پزشک مراجعه کرده و ممکن است به درمان شدیدتری مانند مصرف قرص‌های ضد قارچ برای چندین ماه نیاز باشد. 
در صورتی که شریک جنسی فرد نیز دارای عفونت قارچی تناسلی باشد لازم است تحت درمان قرار بگیرد تا ترشحات پنیری زن متوقف شود. احتمالاً پزشک شیاف یا کپسول حاوی باکتری زنده اسید لاکتیک را تجویز نماید. این درمان‌ها جهت حافظت و بازیابی تعادل طبیعی میکروب‌ها در واژن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هم چنین برخی از زنان همچنین حبه سیر یا تامپون آغشته به روغن درخت چای را وارد واژن خود می‌نمایند. در استفاده از درمان‌های خانگی خطرات واکنش‌های آلرژیک یا تحریک غشاهای مخاطی وجود خواهد داشت. هم چنین استفاده از دوش واژینال ممکن است سبب التهاب شود. 
چنان چه ترشحات پنیری غیرمعمول در کنار علائم دیگر دارید باید به پزشک مراجعه نمایید. داشتن علائمی چون تب، درد در ناحیه شکم، کاهش وزن بدون دلیل، خستگی و افزایش ادرار نگران کننده خواهند بود.
در صورت مراجعه به پزشک برای ترشحات غیرطبیعی واژن، پزشک یک معاینه فیزیکی از جمله ناحیه لگن انجام می‌دهد و چندین سوال در مورد علائم، چرخه قاعدگی و فعالیت جنسی از فرد می‌پرسد. 
در بسیاری از موارد، عفونت از این طریق قابل تشخیص خواهد بود. چنان چه پزشک نتواند مشکل را تشخیص دهد، احتمالاً آزمایشاتی از دهانه رحم را تجویز نماید و HPV یا علائم سرطان رحم و تخمدان را بررسی نماید. 
هم چنین ممکن است ترشحات پنیری فرد زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار دهد تا عامل عفونی تشخیص داده شود. پس از تشخیص علت ترشح توسط پزشک، راه‌های درمانی تجویز می‌گردد.

 

ترشحات واژن در بارداری، احتمال ترشحات پنیری

هورمون استروژن در طول دوران بارداری سبب افزایش ترشحات غدد دهانه رحم و ترشح واژن و تحریک غشای مخاطی بدن می‌گردد. هورمون استروژن در ریزش سلول‌‌های قدیمی دیواره‌‌ی واژن نیز نقش دارد. 
ترشحات واژینال در طول بارداری مانند ترشحات در بین دو دوره قاعدگی است، با این تفاوت که ترشحات واژن در بارداری کمی بیشتر و شدید‌تر خواهند بود. گاهی ممکن است این ترشحات در بارداری آزار دهنده باشند اما طبیعی است. 
ترشحات واژن در بارداری می‌تواند سبب ایجاد یک تعادل سالم در باکتری‌های موجود در واژن شود و کانال زایمان را از عفونت حفظ کند. در برخی موارد ممکن است رنگ، شکل یا بوی ترشحات در بارداری تغییر پیدا کند که بهتر است بررسی شده و به پزشک مراجعه گردد. 
انواع ترشحات در دوران بارداری:

 

♦  ترشحات آبکی در بارداری

چنان چه ترشحات واژینال، رقیق، روشن و مانند آب باشد احتمالاً نشان دهنده پاره شدن کیسه آب یا نشت مایع آمنیوتیک باشد که به شکل ترشح آب در بارداری خود را نشان می‌دهد.

 

♦  ترشحات صورتی در بارداری

 در اوایل دوران بارداری، ترشحات واژن سوراخ دهانه رحم را پر می‌کند و یک سد محافظتی ایجاد می‌نماید و هنگامی که دهانه‌ رحم شروع به نازک شدن و باز شدن می‌‌کند، این سد محافظتی جدا می‌گردد. 
سد محافظتی یا پلاک مخاطی شبیه به سفیده‌ تخم ‌مرغ، غلیظ و گاهی آغشته به خون است. گاهی لکه‌بینی در دوران بارداری، پس از برقراری رابطه‌ جنسی ایجاد شده و زمانی که این لکه ‌بینی موقتی و خفیف باشد، طبیعی می‌باشد.

 

♦  ترشحات سفید در بارداری

اگر در دوران بارداری، ترشحات سفید، بی بو و گاهی غلیظ مشاهد شود، احتمالاً نشانه عفونت قارچی بوده و ترشحات سفید و پنیری در بارداری، می‌توانند سبب خارش واژن، سوزش واژن، التهاب و درد در هنگام ادرار یا نزدیکی گردد.

 

♦  ترشحات خاکستری همراه با بوی بد واژن در بارداری

اگر ترشحات واژن در بارداری، سفید یا خاکستری و رقیق باشند سبب بوی بد واژن (بویی شبیه به ماهی) می‌شوند که ممکن است نشانه نوع دیگری از عفونت واژن در بارداری باشد. 

 

♦  ترشحات واژن سبز یا زرد رنگ در بارداری

اگر ترشحات واژن در بارداری به رنگ زرد، سبز و کف ‌آلود و با بوی بد واژن همراه باشند ممکن است عفونت تریکومونا که یک عفونت رایج مقاربتی است وجود داشته باشد. سایر علائم تریکومونا شامل قرمزی‌، التهاب‌، خارش و سوزش واژن و ناراحتی هنگام ادرار یا رابطه جنسی است.
چنان چه قبل از هفته سی و هفتم بارداری فرد متوجه افزایش ناگهانی ترشحات واژن یا تغییراتی در رنگ یا مخاطی بودن آن شود، ممکن است نشانه‌ای زایمان زودرس باشد. 
اگر احتمال عفونت تناسلی وجود داشته باشد، نباید خود درمانی صورت گیرد. ممکن است علائم عفونت در بارداری به آسانی تشخیص داده نشود، بنابراین برای تشخیص، باید به پزشک زنان مراجعه کنید.

 

روش‌های کنترل ترشحات پنیری واژن در دوران بارداری

پس از شناخت نوع ترشحات بارداری چگونه باید آن‌ها را کنترل کرد. برای این کار می‌توان از پدهای پارچه‌‌ای یا لباس‌های زیر نخی که ترشحات را جذب می نمایند استفاده شود. 
تمیز نگه داشتن ناحیه تناسلی می‌تواند از ابتلا به برخی عفونت‌ها، بوی بد واژن، سوزش و خارش و ترشحات پنیری واژن جلوگیری نماید. از تامپون یا دوش واژینال به هیچ عنوان استفاده نشود زیرا دوش واژینال pH طبیعی واژن را تغییر می‌دهد و سبب ایجاد عفونت‌های واژن در دوران بارداری می‌شود. 
هم چنین ممکن است هوا وارد گردش خون واژن و سپس سیستم قلبی عروقی شده که این موضوع خطرناک خواهد بود. بهتر است از شوینده‌ها و دستمال مرطوب، جهت تمیز کردن واژن استفاده نشود زیرا موجب تحریک واژن یا تغییر pH دستگاه تناسلی و افزایش احتمال عفونت در بارداری خواهد شد. 
هم چنین بهتر است از پوشیدن شلوار تنگ، لباس زیر پلاستیکی، استفاده از صابون‌‌های معطر و یا دئودورانت برای ناحیه تناسلی پرهیز شود. در صورت مشاهده ترشحات پنیری یا سایر ترشحات فوق الذکر در دوران بارداری در ماه‌های اول به دلیل عدم اطلاعات کافی سریعا به پزشک زنان مراجعه شود.

 

ترشحات پنیری واژن درمان خانگی

باوجود عدم خطرناک بودن ترشحات پنیری اما توصیه می‌شود برای جلوگیری از عدم مقاومت عفونت نسبت به درمان از هرگونه خوددرمانی اجتناب نمایید.
درمان خانگی ترشحات پنیری شامل عدم مصرف قند و شکر، شیرینی و فست فود و داشتن رژیم غذایی مناسب است. از سوی دیگر استفاده از دمنوش‌های گیاهی چون دمنوش رزماری و آویشن و پونه موثر خواهد بود. استفاده از کمپرس سرد و حمام نمک نیز موثر خواهد بود.

 

سخن پایانی

برای جلوگیری ازعفونت‌ها و ترشحات پنیری واژن باید بهداشت فردی را رعایت شود و لباس‌های زیر نخی استفاده شود. استفاده بیش از حد از دوش واژینال سبب از بین بردن باکتری‌های مفید واژن می‌شود و ترشحات را تشدید می‌نماید. 
بهتر است از رابطه‌ی جنسی ایمن استفاده کرده و از محافظت‌های فیزیکی جهت جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی استفاده گردد. عفونت مخمر پنیری یکی از عفونت‌های رایج در خانم‌ها بوده که بسیاری از خانم‌ها در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. 
اما باید به این نکته توجه داشت که در صورت شدید شدن و از بین نرفتن ترشحات پنیری در طول دوره به پزشک مراجعه کرده تا علت مشخص و در صورت نیاز روش درمانی مناسب تجویز شود. 
عفونت‌های قارچی ممکن است نشانه برخی بیماری‌های جدی باشند. بهتر است از خود درمانی پرهیز شود زیرا ممکن است فرد را دچار عفونت‌های جدی نماید که درمان آن‌ها نیازمند وقت و هزینه بیشتری خواهد بود و ممکن است این عفونت‌ها به بافت‌های ناحیه تناسلی آسیب بزند و سبب مشکلات جدی در باروری شود.