سرطان دهانه رحم یکی از رایجترین سرطانهای زنانه است که در سلولهای بخش انتهایی ناحیه رحم، یعنی قسمتی که رحم را به واژن وصل میکند، بروز پیدا میکند. با انجام مرتب و سالانه آزمایش و تستهای مختلف از جمله پاپ اسمیر میتوانید از سرطان رحم مطلع شوید و در همان مراحل ابتدایی اقدامات لازم برای درمان آن را نیز انجام دهید. در صورت مشاهده یکی از نشانه های سرطان دهانه رحم حتما در اولین فرصت به یک بهترین فوق تخصص سرطان رحم یا کلینیکهای درمانی مراجعه نمایید. عدم توجه به نشانههای این بیماری عواقب بسیار خطرناکی مانند سرایت سرطان به سایر نواحی بدن و نازایی را به همراه دارد. برای آنکه بدانید سرطان دهانه رحم چه نشانه هایی دارد، تا انتهای این مقاله ما را همراه کنید.

آنچه در این مقاله میخوانیم:
- مهمترین نشانههای سرطان دهانه رحم چیست؟
- سرطان دهانه رحم و ویروس HPV چیست؟
- مراحل پیشرفت سرطان رحم
- علل ابتلا به سرطان دهانه رحم
- مراحل درمان سرطان دهانه رحم
- بهترین روش به منظور تشخیص سرطان دهانه رحم
- سخن پایانی
مهمترین نشانههای سرطان دهانه رحم چیست؟
برخی از تغییرات ژنتیکی قبل از شکلگیری سرطان در سلولهای قسمت دهانه رحم گهگاه سبب بروز نشانههایی میشوند. از این رو، تنها یک روش جهت آگاه شدن از وجود سلولهای غیر عادی که امکان دارد در سالهای آتی به سرطانی شوند، وجود دارد و آن انجام تست غربالگری ناحیه دهانه رحم به صورت مرتب و سالانه است. در صورتیکه تغییرهای ژنتیکی این سلولها، آنها را به سمت سرطانی شدن سوق دهد با رایجترین علائم سرطان دهانه رحم روبرو خواهید شد که عبارتاند از:
- خونریزی قسمت واژینال در دورههای گوناگون به غیر از پریودی
- خونریزی بسیار زیاد و شدید برای مدت طولانی در زمان پریودی
- احساس درد در زمان فعالیت جنسی
- خونریزی پس از مقاربت
- انواع زگیل از جمله زگیل تناسلی و پوستی
- انواع مشکلات پوستی
- رکتوم
- مشکلات مربوط به قسمت فرج، ناحیه واژن، مقعد، اندام تناسلی و حتی لوزهها
- احساس درد در ناحیه لگن
- بروز تغییرات در ترشحات ناحیه واژن مثل ترشح زیاد
- بوی تند و ترشحات زیاد واژن
- خونریزی پس از دوره یائسگی
بعد از گسترش و متاستاز، سرطان دهانه رحم سبب به وجود آمدن نشانههای زیر نیز میشود:
- درد در قسمت لگن
- درد شدید استخوان
- ورم پاها
- ادرار همراه با سوزش و درد زیاد
- خستگی بدون علت
- کم شدن وزن به صورت ناگهانی و کاهش اشتها
- نارسایی و مشکلات کلیوی
این نشانهها ممکن است در اثر دیگر مشکلات ظاهر شوند، اما در صورتی که به سلامتی خود اهمیت میدهید و نگران شرایط فعالی خود هستید یا حتی این نشانهها در شما به صورت غیر طبیعی تداوم دارد، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید یا در اسرع وقت جهت انجام تست غربالگری به یک کلینیک درمان مطمئن و معتبر مراجعه نمایید.
سرطان دهانه رحم و ویروس HPV چیست؟
سرطان دهانه رحم یکی از سرطانهای رایج بین خانمها است. نمونههای مختلفی از ویروس HPV در به وجود آمدن بیشتر سرطانهای دهانه رحم و نشانههای این سرطان در خانمها تاثیر دارند. به صورت کلی، هنگامی که در معرض ویروس HPV قرار میگیرید، سیستم ایمنی بدن شما اغلب از صدمه رساندن به این نوع ویروس خودداری میکند. زمانی که این ویروس در ناحیه دهانه رحم ایجاد میشود، باعث تغییراتی در بعضی از سلولهای ناحیه دهانه رحم، میشود که با گذشت زمان به سلولهای سرطانی تبدیل میشوند.
زمانیکه شما آزمایشهای غربالگری را به صورت منظم انجام دهید و واکسن مخصوص این ویروس را تزریق نمایید، ریسک دچار شدن به سرطان دهانه رحم را به حداقل میرسانید. این سرطان تقریبا نشانههای مشخصی دارد که در قسمت قبل رایجترین آنها را بیان کردیم. به بزرگ شدن و تقسیمبندی سلولهای سرطانی شده یا غیر عادی در ناحیه دهانه رحم، سرطان رحم گفته میشود. رایجترین سرطان دهانه رحم، کارسینوم سلول سنگفرشی است که تقریبا ۷۰٪ نمونهها را شامل میشود.
دچار شدن به سرطان دهانه رحم از مدل آدنوکارسینوم تقریبا ۲۵٪ موارد را شامل شده و از این رو نسبت به نمونه قبلی کمتر است. البته تشخیص این نوع سرطان کمی سختتر بوده؛ چرا که در بخش فوقانی دهانه رحم به وجود میآید. با توجه به تحقیقات و آزمایشات انجام شده، احتمال درگیر شدن یک خانم ۸۵ساله به این سرطان ۱ در ۱۶۲ است. در سال اخیر با معرفی و انجام آزمایشهای غربالگری بیشتر سرطان دهانه رحم و انجام برنامه ریزیهای دقیق جهت دریافت واکس HPV، شانس زنده ماندن بعد از ابتلا به این سرطان دست کم به مدت ۵ سال تا حدود ۷۴٪ بیشتر شده است.
مراحل پیشرفت سرطان دهانه رحم
اکثر بیماریها طی مراحل متفاوتی ایجاد میشوند که سرطان رحم نیز از این قاعده مستثنی نیست. در صورتی که نشانه های سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدایی و به موقع تشخیص داده شود، سریعتر درمان میشود. از این رو به محض مشاهده یکی از علائم این بیماری ، حتما در اولین فرصت برای معاینه و انجام آزمایشهای لازم به یک متخصص زنان با تجربه مراجعه نمایید. سرطان دهانه رحم شامل چهار مرحله است که عبارتاند از:
1. در نخستین مرحله، این بیماری تنها در قسمت دهانه رحم وجود دارد. در این مرحله، سرطان به سایر نواحی بدن سرایت نکرده و توده سلولی آن نیز بسیار کوچک است.
2. در مرحله دوم این بیماری، سلولهای سرطانی از بافت قسمت دهانه رحم و خود رحم فراتر رفته، البته هنوز به دیواره لگن (بافتهایی که بخشی از بدن، در واقع باسن را در بر میگیرند) و قسمت واژن نرسیده است.
3. در مرحله سوم، بیماری سرطان تا بخش انتهایی ناحیه واژن پیشرفت کرده و احتمال دارد به دیواره ناحیه لگن، حالبها (لولههایی که وظیفه انتقال ادرار را بر عهده دارندو همچنین غدد لنفاوی کناری سرایت کرده باشد.
4. در این مرحله، سرطان به قسمت مثانه، رکتوم و حتی دیگر بخشهای بدن مثل استخوانها و ریهها سرایت میکند.
علل ابتلا به سرطان دهانه رحم
بزرگترین علت دچار شدن به سرطان دهانه رحم ویروس HPV است. عوامل گوناگونی در ابتلا به این سرطان نقش دارند که سیگار کشیدن یکی از آنها است. مصرف زیاد قرصهای پیشگیری از بارداری نیز میتواند خطر دچار شدن به این سرطان را بالا ببرد. دیگر موارد تاثیرگذار در ابتلا به سرطان دهانه رحم به شرح زیر است:
- رابطه جنسی در سن کم
- دچار شدن به بیماریهای مختلف مقاربتی مثل بیماری کلامیدیا، بیماری سوزاک و همچنین سیفلیس
- ضعیف بودن سیستم ایمنی
- استفاده از داروهای مختلف مثل دی اتیل استیل بسترول
به منظور پیشگیری از دچار شدن به سرطان دهانه رحم، بهتر است موارد ذکر شده را مورد توجه قرار دهید. علاوه بر این دریافت واکسن HPV بهترین و مهمترین روش جلوگیری از ابتلا به این سرطان است. در رابطه با این واکسن میبایست با متخصص خود مشورتهای لازم را انجام دهید. همچنین سالانه تست پاپ اسمیر را نزد یک متخصص زنان با تجربه انجام دهید. بد نیست بدانید که تشخیص درست و به موقع، امکان درمان و بهبود را بیشتر میکند. از دیگر اقداماتی که میتوانید جهت پیشگیری از دچار شدن به سرطان دهانه رحم انجام دهید، عبارت است از:
- ترک سیگار
- کاهش تعداد شریکان جنسی
- داشتن رابطه جنسی محافظتشده
- استفاده از محصولات شوینده و مواد بهداشتی مناسب
مراحل درمان سرطان دهانه رحم
پس از تشخیص سرطان دهانه رحم، نخستین گام جهت درمان مشخص شدن مرحله بیماری است. در قسمت قبل بیان کردیم که این سرطان، چهار مرحله مختلف دارد. امکان بهبود صد در صدی اولین مرحله این سرطان با یک روش درمانی اصولی امکانپذیر است. در چهارمین مرحله، سرطان بسیار گسترش یافته و از این رو سلولهای سرطانی به دیگر اعضای بدن سرایت کردهاند. تقسیمبندی مراحل این بیماری، به انتخاب شیوه اصولی و مناسب درمان کمک قابل توجهی میکند. برای مراحل گسترده سرطان دهانه رحم لازم است از چند شیوه درمانی به صورت همزمان و ترکیبی استفاده شود.
از اینرو، میتوان گفت که درمان اصولی و مناسب برای سرطان دهانه رحم به مرحله این بیماری، سن، بیماریهای زمینهای و سایر شرایط شما بستگی دارد. علاوه بر این، درمان قطعی به این عامل که آیا قصد دارید در سالهای آینده باردار شوید یا خیر، نیز بستگی دارد. سرطان دهانه رحم را میتوان به شیوههای گوناگونی درمان کرد که مهمترین آنها عبارتاند از:
1. عمل جراحی
بعضی از نمونههای این سرطان با عمل جراحی جهت برداشتن توده سرطانی، قابل درمان هستند. جراحی خود نمونههای گوناگونی دارد که به شرح زیر است:
- برداشتن قسمت دهانه رحم، خود رحم و بخش بالایی ناحیه واژن (در اصطلاح پزشکی به این جراحی هیسترکتومی رادیکال گفته میشود).
- برداشتن کامل قسمت دهانه رحم یا بخشی از آن، در این نوع جراحی رحم در محل اصلی خود قرار میگیرد. (از این شیوه جراحی تنها در حالتهای خاص استفاده میشود).
2. روش پرتو درمانی
با کمک پرتو درمانی میتوان انواع سلولهای سرطانی را نابود کرد.
3. شیمی درمانی
کسانی که به سرطان دهانه رحم دچار هستند، اغلب به همراه پرتودرمانی از روش شیمی درمانی نیز استفاده میکنند. شیمی درمانی در واقع یک اصطلاح پزشکی برای داروهای مختلفی است که سلولهای سرطانی را نابود کرده یا مانع از رشد آنها میشوند.
4. روش ایمونوتراپی
ایمونوتراپی که به آن ایمنی درمانی نیز گفته میشود، یک شیوه عالی برای درمان سرطان دهانه رحم است که بر سیستم ایمنی شما تاثیر گذاشته و سبب تقویت آن جهت مبارزه سریعتر و آسانتر با این بیماری میشود. در واقع این شیوه یک نوع درمان بیولوژیکی است؛ بدین معنا که جهت کمک به سیستم ایمنی از مواد و داروهای زیستی استفاده میشود که به واسطه سامانههای زنده تولید شدهاند.
بهترین روش به منظور تشخیص سرطان دهانه رحم
از جمله پرسشهایی که بیشتر خانمها از متخصص زنان میپرسند، این است که آیا جهت تشخیص سرطان دهانه رحم، آزمایشی وجود دارد یا خیر؟ پاسخ این پرسش مثبت است. تست پاپ اسمیر را به منظور غربالگری سرطان قسمت دهانه رحم توسط پزشک زنان انجام میشود. ممکن است متخصص آزمایشی جهت بررسی ویروس HPV انجام دهد؛ چرا که وجود این ویروس که پاپیلومای انسانی نام دارد، ریسک دچار شدن به سرطان دهانه رحم را در زنان بیشتر میکند.
به منظور انجام آزمایش پاپ اسمیر، ابتدا متخصص با کمک یک دستگاه به نام اسپکولوم، درون واژن شما را مشاهده مینماید. سپس با استفاده از یک برس بسیار کوچک مانند گوش پاککن، سلولهای اطراف دهانه رحم را جمع میکند. برای این آزمایش، متخصص سلولهای قسمت دهانه رحم را زیر دستگاه میکروسکوپ بررسی کرده تا بفهمد که آیا این سلولها از نوع طبیعی هستند یا خیر؟ برای تایید وجود ویروس HPV، در محیط آزمایشگاه سلولهایی که در قسمت دهانه رحم وجود دارند، به منظور بررسی وجود این ویروس مورد آزمایش قرار میدهند.
متخصص با در نظر گرفتن سن بیمار همچنین آزمایشی که قبلا انجام داده، احتمال دارد تنها تست پاپ اسمیر یا تست HPV یا هر دو را تحویز کند. در صورتیکه نتیجه آزمایشهای انجام شده غیر عادی و مثبت باشد، متخصص آزمایش دیگری به نام بیوپسی را انجام میدهد. در زمان بیوپسی، متخصص یک تکه بسیار کوچک از بافت غیر عادی قسمت دهانه رحم را برمی دارد. متخصص به منظور مشاهده بهتر و دقیقتر ضایعات دهانه رحم در این آزمایش، از یک عدسی بزرگنمایی با نام کولپوسکوپ استفاده مینماید.
در برخی مواقع متخصصان نیز سلولهایی را در قسمت دهانه رحم مشاهده میکنند که سرطانی و آلوده نیستند، اما غیر عادی بوده و در نتیجه احتمال تبدیل شدن به سرطان در آنها بسیار زیاد است. در صورتی که در بدن شما سلولهای غیرعادی وجود داشته باشد، احتمال دارد که متخصص این دسته از ضایعات را برداشته تا مانع از تبدیل آن به سرطان شود. همچنین احتمال دارد این ضایعات در مدت زمانهای کوتاه و مشخص بررسی شوند تا مشخص شود که آیا در سلولها تغییراتی رخ داده یا خیر؟
سخن پایانی
نشانه های سرطان دهانه رحم بسیار متفاوت است که زنان بر اساس سن، شرایط جسمی، ژنتیک و سایر عوامل برخی از آنها را تجربه میکنند. در اصل سرطان دهانه رحم یک سرطان رایج در بین تمامی خانمهای دنیا است که امروزه از شیوههای درمانی مختلفی برای تشخیص و درمان آن استفاده میشود. در صورتی که شما یا یکی از عزیزانتان از سرطان رحم رنج میبرد یا به تازگی با یکی از علائم این بیماری روبرو شدید، حتما در اولین فرصت برای معاینه، انجام آزمایشهای لازم، تشخیص و درمان به کلینیک درمانی ما با بهترین فوق تخصصان مراجعه نمایید. ما در این مطلب سعی کردیم به مهمترین پرسشها، اینکه سرطان دهانه رحم چه نشانه هایی دارد، نحوه درمان و تشخیص این سرطان، مراحل پیشرفت و... پاسخ دهیم.