درمان عفونت واژن؛ جلوگیری از عفونتهای درمان نشده رحم و ناباروری و حتی سقط جنین
درمان عفونت واژن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ زیرا سهلانگاری در درمان آن میتواند منجر به عوارض خطرناکی مانند عفونت رحم، ناباروری، انتقال بیماری به شریک جنسی و ... شود؛ بنابراین در کنار اینکه باید به انجام معاینات سالیانه برای تشخیص بهموقع عفونت واژن پایبند باشید، در صورت بروز هرگونه علامت و نگرانی در اسرع وقت به متخصص زنانی که قدرت تشخیص بالایی داشته باشد، مراجعه کنید تا درمان قطعی عفونت واژن برای شما انجام شود.

عفونت واژن از بیماریهای بسیار متداول در میان زنان و دختران است. این بیماری گاهی با علائم ناراحتکنندهای مانند سوزش، خارش، ترشحات بدبو، درد و ... همراه است و گاهی هیچگونه علامتی از خود نشان نمیدهد. عفونتهای بدون علامت معمولاً در طول انجام معاینات منظم دورهای نزد یک متخصص زنان خوب و انجام غربالگریهای لازم مانند تست پاپ اسمیر یا برخی آزمایشات دیگر مشخص میشوند.
بروز این عفونتها در دوران بارداری خطرات بیشتری را برای مادر و جنین مانند زایمان زودرس، سقط جنین و ... ایجاد خواهد کرد و درمان قطعی عفونت واژن در این زمان از اهمیت بیشتری برخوردار است. در ادامه با ما همراه باشید تا روشهای درمان عفونت واژن را برایتان توضیح داده و شما را با این بیماری آشنا کنیم.
درمان عفونت واژن بهطور صحیح بستگی به عامل ایجاد عفونت دارد؛ زیرا باید ابتدا نوع عفونت مشخص شود. همچنین شدت عفونت و شرایط بیمار مانند باروری میتواند در نحوه درمان عفونت واژن تأثیر زیادی داشته باشد. یک متخصص زنان خوب بعد از معاینه و تشخیص دقیق نوع و شدت عفونت، ممکن است از تجویز داروهای مترونیدازول، کلوتریمازول و یا روش لیزردرمانی را برای درمان عفونت واژن استفاده نماید.
مترونیدازول دارویی خوراکی است که حتماً باید با نسخه تهیه شود و برای عفونتهای باکتریایی و انگلی واژن مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو در دو فرم آهسته رهش extended-release و سریع باز شونده immediate-release tablet قابل دسترس است که بهترین نوع آن را متخصص شما بسته به نوع عفونت و شدت آن به عنوان درمان عفونت واژن با مترونیدازول تجویز خواهد کرد.
تفاوت این دو در این است که مواد مؤثره داروهای سریع باز شونده، بلافاصله بعد از مصرف آزاد میشوند؛ اما داروهای آهسته رهش، بهمرورزمان در بدن آزاد خواهند شد. این دارو علاوه بر نوع خوراکی ممکن است بهصورت ژل یا کرم نیز برایتان تجویز شود که در چنین مواردی برای بهرهمندی از اثر درمان عفونت واژن با مترونیدازول باید آن را بهصورت موضعی و داخل واژنی استفاده کنید.
درمان عفونت واژن با کلوتریمازول معمولاً برای عفونت از نوع قارچی استفاده میشود. این دارو نیز در دو نوع خوراکی و موضعی ممکن است برایتان تجویز شود. این دارو بهخوبی میتواند علائم ناشی از عفونتهای واژن مانند سوزش و خارش را درمان کند.
سایر داروهایی که ممکن است برای درمان عفونت واژن تجویز شوند، عبارتاند از:
♦ قرص مترونیدازول یا تینیدازول جهت درمان تریکومونیازیس
♦ کرم یا قرص استروژن برای کمک به رفع خشکی شدید واژن و سوزش همراه با واژینیت آتروفیک
معمولاً در دوران بارداری به دلیل اینکه نمیتوانید از هر داروی خوراکی استفاده کنید، از نوع تزریقی یا موضعی این داروها برای شما استفاده میشود.
یکی از روشهای نوین درمان عفونت واژن با لیزر است که میتواند با تنظیم سطح ph ناحیه واژن در حد 8/3 الی 5/4 بهخوبی درمان قطعی عفونت واژن را انجام دهد.
این روش بخصوص برای افرادی که دچار عفونتهای مکرر میشوند، بسیار مفید است؛ اما در برخی شرایط مانند بارداری یا داشتن جواب تست پاپ اسمیر مثبت و شرایطی مانند افتادگی رحم قابل انجام نیست. بااینحال ممکن است متخصص شما در صورت فعالیت در یک مرکز تخصصی زنان مجهز مانند مرکز ما درصورتیکه واجد شرایط باشید، این روش را نیز برای درمان عفونت واژن به شما پیشنهاد بدهد.
واژینیت یا عفونتهای واژن به گروهی از باکتریها، قارچها و عوامل مختلف اشاره دارد که میتواند باعث عفونت یا التهاب واژن شود.
عفونتهای واژن ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند و در میان دختران و زنان بخصوص در سنین باروری، قبل از پریودی و در طول بارداری به دلیل تغییرات شدید هورمونها و ضعف سیستم ایمنی بدن نسبتاً رایج هستند. درواقع حدود یکسوم از زنان در مقطعی از زندگی دچار عفونتهای واژن میشوند.
این عفونتها میتوانند در هرزمانی اتفاق بیفتند، اما همانطورکه گفتیم این عفونتها در طول سالهای باروری یا اواخر نوجوانی تا اوایل 40 سالگی شایعتر هستند.
برخلاف تصور برخی افراد تنها رابطه جنسی باعث بروز عفونتهای مختلف نمیشود و شما ممکن است حتی بدون داشتن رابطه جنسی نفوذی هم دچار عفونتهای واژن مقاربتی شوید؛ بهعبارتدیگر، واژینیت مشابه عفونتهای مقاربتی (STI) نیست، اگرچه برخی از انواع خاصی از فعالیتهای جنسی نیز میتواند در برخی موارد مؤثر باشد و عفونتهایی را برای شما ایجاد کنند.
باید در مورد عفونتهای واژن به این نکته توجه داشته باشید که این عفونتها همیشه علائم قابلتوجهی ایجاد نمیکنند و همانطورکه قبلاً به آن اشاره کردیم، در این شرایط توسط معاینات لگنی و انجام غربالگریهای منظم ممکن است عفونت شما تشخیص داده شود؛ اما درصورتیکه عفونتهای واژن همراه با علائم باشد، احتمالاً برخی از علائم زیر را تجربه خواهید کرد:
♦ خارش و سوزش در نواحی واژن
♦ درد و ناراحتی ناحیه واژن
♦ التهاب پوست، برافروختگی یا تورم در اطراف واژن و فرج شما
♦ تغییراتی در میزان ترشحات واژن
♦ تغییرات رنگ ترشحات واژن
♦ درد یا سوزش در هنگام ادرار
♦ درد در طول رابطه جنسی واژینال
♦ خونریزی واژینال یا لکه بینی
البته سیستم بدنی هر فرد متفاوت است و نوع عفونتهای واژن مختلفی نیز وجود دارند که ممکن است به آن مبتلا شوید. به همین دلیل شما ممکن است فقط یک یا چند مورد از علائم ذکر شده را تجربه کنید و لزوماً همه آنها را مشاهده نخواهید کرد.
اگر علائم شما ظرف چند روز از بین نرفت یا بدتر شد، بسیار مهم است که در اسرع وقت برای تشخیص و درمان قطعی عفونت واژن به متخصص زنان خود مراجعه کرده و معاینات لازم را انجام دهید تا در صورت تشخیص عفونت، درمان مناسبی را دریافت کنید.
همچنین این احتمال وجود دارد که متوجه برخی از این علائم، بهخصوص احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار، در صورت ابتلا به عفونت مجاری ادراری (UTI) شوید که با عفونتهای واژن متفاوت است.
عفونتهای واژن انواع مختلفی دارد و بسیاری از عفونتهای واژن دارای علائم مشابه زیادی هستند که میتواند تشخیص دقیق آنچه در حال وقوع است را برای متخصص شما دشوارتر کند.
بااینحال، هر نوع عفونت بسته به ماهیتی که دارد و عامل ایجاد کننده آن، دارای چند علامت منحصربهفرد است که تنها یک متخصص باتجربه و با قدرت تشخیص بالا میتواند تفاوت آنها را شناسایی کرده و بهطور صحیح نوع عفونتهای واژن شما را مشخص کند. مهمترین انواع عفونتهای واژن عبارتاند از:
♦ واژینوز باکتریایی (BV)
این عفونت، اغلب باعث ترشحات نازک با رنگ خاکستری مایل به سفید، سبز یا زرد خواهد شد. این ترشحات ممکن است بوی ماهی مانندی داشته باشند که بیشتر بعد از رابطه جنسی نفوذی واژینال احساس میشود. همچنین میزان خارش در صورت بروز این نوع عفونت، کمتر است.
♦ عفونتهای مخمری
عفونتهای مخمری یا قارچی معمولاً دارای علائمی مانند خارش واژن و فرج، درد و سوزش هستند. در صورت ابتلا به این نوع عفونت که ناشی از رشد بیشازحد نوعی قارچ در ناحیه واژن است، ممکن است متوجه تورم در لابیا یا چینهای پوست در قسمت بیرونی واژن نیز شوید. ترشحات عفونتهای قارچی معمولاً سفید و تودهای است و بیشتر بافتی شبیه به پنیر دارد.
♦ تریکومونیازیس
این عفونت نیز بهطورمعمول باعث خارش واژن و بوی ماهی مانند میشود. به همین دلیل احتمال تشخیص اشتباه این عفونت با عفونت واژینوز بسیار زیاد است و تنها متخصصان ماهر و باتجربه میتوانند تفاوت این دو را تشخیص دهند و درمان عفونت واژن ناشی از هرکدام متفاوت است.
در عفونت تریکومونیازیس همراه با ترشحات کف آلود و زرد مایل به سبز، ممکن است متوجه تورم، تحریک و التهاب در واژن و فرج نیز شوید. سایر علائم تریکومونیازیس شامل درد در هنگام رابطه جنسی واژینال، درد در ناحیه زیر شکم و سوزش و درد در هنگام ادرار است.
♦ واژینیت آتروفیک
این بیماری دقیقاً یک عفونت نیست، اما میتواند شانس ابتلا به عفونتهای واژن و UTI را افزایش دهد. در واژینیت آتروفیک، ممکن است علائمی مانند خارش واژن، سوزش، خشکی و تغییرات ترشحات را مشاهده کنید که شبیه علائم سایر عفونتها هستند.
بهطورکلی، عفونتهای واژن زمانی ایجاد میشوند که تعادل معمول باکتریها و مخمرها در واژن شما به خاطر عاملی به هم بریزد. شناخت علت ایجاد عفونتهای واژن میتواند به شما در درمان عفونت واژن کمک کند. علل شایع عفونتهای واژن بر اساس نوع آن عبارتاند از:
♦ عفونتهای باکتریایی
در این نوع از عفونتها، به دلیل رشد بیشازحد برخی از باکتریهای خاص که بهطور طبیعی نیز در واژن شما فعالیت میکنند، عفونت ایجاد میشود.
با اینکه BV یا عفونتهای باکتریایی یک بیماری مقاربتی نیست اما تماس جنسی به روشهای مختلف مانند رابطه جنسی لمس ناحیه تناسلی با دست، رابطه دهانی و واژینال میتواند منجر به رشد بیشازحد این نوع باکتریها و افزایش احتمال ابتلا به BV شود. به همین دلیل تاکید میشود حتما در روابط خود از کاندوم استفاده کرده و سایر مسائل بهداشتی را نیز رعایت کنید.
♦ عفونتهای قارچی
عفونتهای مخمری یا قارچی اغلب توسط قارچی با نام کاندیدا آلبیکنس به وجود میآید. عوامل مختلفی ازجمله مصرف برخی از آنتیبیوتیکها، تغییرات هورمونی، سیستم ایمنی ضعیف و استرس، همگی میتوانند تعداد باکتریهای ضد قارچ را در واژن کاهش دهند و منجر به رشد بیشازحد مخمرها شوند که نتیجه آن ابتلا به عفونتهای قارچی است.
♦ تریکومونیازیس
انگل تکیاختهای Trichomonas vaginalis باعث ایجاد این عفونت میشود. اکثر افراد با داشتن رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی بدون استفاده از محافظی مانند کاندوم داخلی یا خارجی به تریکومونیازیس مبتلا میشوند.
بااینحال، برخی شواهد نشان میدهد که استفاده از آب حمام مشترک یا شنا در استخرهای عمومی نیز میتواند شما را به این عفونت مبتلا کند. سایر روشهای نادر، اما ممکن برای انتقال این عفونت شامل صندلی توالت مرطوب و حولههای مشترک یا لباسهای مرطوب است.
♦ آتروفی واژن
این وضعیت معمولاً در طول دوران یائسگی ایجاد میشود، اما میتواند در هنگام شیردهی یا هر زمان دیگری که بدن دچار کاهش سطح استروژن میشود نیز رخ دهد. کاهش سطح این هورمون میتواند باعث نازک شدن و خشکی واژن شود که ممکن است منجر به التهاب واژن شود.
ازجمله مواردی که میتوانند علائم عفونت را تشدید کنند، عبارتاند از:
♦ دوش واژینال
شستن واژن با مواد مختلف مانند مخلوطی از آب و سرکه، جوششیرین، ید یا سایر مواد ضدعفونیکننده اگرچه راه خوبی برای تمیز نگهداشتن واژن به نظر برسد؛ اما حقیقت این است که واژن شما سیستمی دارد که میتواند بهصورت طبیعی خود را تمیز نگه دارد. دوش واژینال درواقع باکتریهای سالم را در واژن شما کاهش میدهد و احتمال عفونت را افزایش خواهد داد.
♦ شست و شوی واژن با مواد شوینده معطر
شستن واژن با صابون یا استفاده از اسپریهای معطر نیز میتواند PH طبیعی واژن را مختل کند. درحالیکه شستشوی واژن با آب ساده کاملاً خوب است، اما هر محصول معطر دیگری میتواند باکتریهای سالم واژن را از بین ببرد و احتمال عفونت را افزایش دهد.
♦ داروهای ضدبارداری اسپرم کش
این روش پیشگیری از بارداری که ممکن است به شکل ژل، فیلم یا شیاف استفاده شود، میتواند عفونت را افزایش دهد. شما آن را مستقیماً در واژن خود قرار میدهید، جایی که مواد این دارو برای از بین بردن اسپرم و جلوگیری از بارداری ناخواسته حل میشود.
درحالیکه اسپرمکشها برای برخی افراد خوب عمل میکنند، میتوانند منجر به تحریک و التهاب واژن شوند و احتمال عفونتهای واژن را افزایش دهند.
♦ لباسهای تنگ یا با الیاف مصنوعی
لباسهای زیر پلاستیکی یا کتانی که اجازه نمیدهند محیط واژن تنفس خوبی داشته باشد، میتوانند با به دام انداختن رطوبت و جلوگیری از جریان هوا باعث تحریک واژن شوند که میتواند عفونتها را بیشتر کند.
♦ استفاده از مواد شوینده حساسیتزا و نرمکننده پارچه برای لباسهای زیر
شویندههای معطر و نرمکننده پارچه نیز میتوانند بر PH واژن تأثیر بگذارند و به عفونتهای قارچی کمک کنند؛ بنابراین در استفاده از مواد شوینده برای شست و شوی لباسهای زیر دقت کافی داشته باشید.
یک متخصص زنان خوب میتواند بعد از گرفتن شرححال و انجام معاینات لگنی، عفونتهای واژن را تشخیص دهد. اگر مرتباً به عفونتهای واژن مبتلا میشوید، بهویژه یک نوع خاص از عفونت، یک دکتر زنان خوب ممکن است برای کمک به تشخیص بهتر نوع عفونت و محدود کردن علت، سؤالاتی مانند موارد زیر را از شما بپرسد:
♦ در مورد سابقه سلامتی شما، ازجمله هرگونه سابقه عفونتهای واژن
♦ در مورد مواد مورد استفاده برای شستن واژن
♦ در مورد تعداد شرکای جنسی شما و یا سلامت شریک جنسی شما
♦ اینکه آیا در طول رابطه جنسی واژینال از کاندوم استفاده میکنید یا خیر؟
♦ در مورد استفاده از محصولات معطر کننده برای واژن
♦ در مورد علائم سایر شرایط سلامتی
بسته به علائم شما، آنها همچنین ممکن است موارد زیر را برایتان انجام دهند:
♦ معاینه لگن برای بررسی تحریک، التهاب و سایر علائم عفونتهای واژن
♦ نمونهبرداری از ترشحات واژن جهت بررسی در آزمایشگاه برای درمان عفونت واژن بهتر
♦ نمونهبرداری دهانه رحم برای آزمایش عفونتهای مقاربتی، مانند سوزاک یا کلامیدیا
♦ تجویز آزمایش ادرار برای آزمایش سایر بیماریهای مقاربتی
عفونتهای مخمری و BV علائم مشترکی دارند که باعث میشود بهراحتی یکی را با دیگری اشتباه بگیرید. این امر میتواند در هنگام دریافت درمان عفونت واژن بهطور مناسب برای شما مشکل ایجاد کند.
عفونتهای مخمری همیشه به درمان پزشکی حرفهای نیاز ندارند و میتوان آنها را با داروهای ساده تجویز شده توسط پزشک درمان کرد. از سوی دیگر، BV اغلب نیاز به درمان با آنتیبیوتیک دارد که فقط با نسخه میتوانید آن را دریافت کنید.
پیشگیری از ابتلا به عفونت، راحتتر از درمان عفونت واژن است. همه عفونتهای واژن قابلپیشگیری نیستند، اما نکات زیر میتوانند به کاهش احتمال ابتلا به انواع عفونت کمک کنند:
♦ از استفاده از محصولات معطر، ازجمله تامپون، پد و ... خودداری کنید.
♦ از دوش واژینال، دئودورانتهای واژن و هرگونه اسپری معطر یا عطر روی واژن خودداری کنید.
♦ فقط با آب ساده حمام کنید، زیرا حمام حبابدار و شستشوی معطر بدن میتوانند بر PH واژن تأثیر بگذارند.
♦ اسباببازیهای جنسی را پس از هر بار استفاده، طبق دستورالعملهای مراقبت از آنها بشویید.
♦ برای کمک به بهبود جریان هوا و جلوگیری از تحریک و التهاب واژن، لباسزیر نخی یا لباسزیر با فاق نخی بپوشید. لباسزیر خود را حداقل یکبار در روز یا بعد از ورزش عوض کنید.
♦ برای کمک به جلوگیری از رطوبت بیشازحد، هر چه زودتر لباس شنا و لباس تمرین مرطوب را بعد از انجام این تمرینات تعویض کنید.
♦ از یک شوینده بدون عطر یا شویندهای که برای پوست حساس طراحی شده است برای شست و شوی لباسهای زیر خود استفاده کنید.
♦ استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی نیز میتواند به کاهش شانس ابتلا به عفونتهای واژن کمک کند، حتی اگر عفونتهای واژن بهعنوان بیماری مقاربتی در نظر گرفته نشود.
در انتخاب و استفاده از کاندوم باید به چند نکته توجه داشت:
♦ از استفاده از کاندومهای طعم دار برای رابطه جنسی واژینال خودداری کنید.
♦ کاندومهای از قبل روغنکاری شده یا اسپرم کش نیز میتوانند باعث تحریک شوند.
♦ همیشه بعد از رابطه مقعدی از کاندوم جدید برای نفوذ واژینال استفاده کنید.
شما باید به انجام معاینات دورهای منظم نزد یک متخصص زنان خوب پایبند باشید تا در زمان مناسب به عفونت و نوع آن پی برده و درمانهای لازم را دریافت کنید. اگر این معاینات را انجام میدهید باز هم در صورت بروز موارد زیر باید سریعاً با متخصص خود تماس بگیرید و برای انجام معاینات لازم مراجعه نمایید:
♦ قبلاً هرگز عفونت واژن نداشتهاید.
♦ در گذشته عفونت واژن داشتید، اما علائم جدید یا متفاوتی را در حال حاضر تجربه میکنید.
♦ با استفاده از کیتهای تشخیصی متوجه شدهاید که دارای PH واژن بالای 5/4 هستید.
♦ علائمی دارید که با داروهای بدون نسخه بهبود پیدا نمیکنند.
♦ متوجه ترشحات زرد یا خونی یا ترشحات با بوی بد شدهاید.
♦ علائم دیگری ازجمله استفراغ، تب یا کمردرد و معده درد را تجربه کردید.
♦ در ادرار کردن مشکل دارید یا دچار تکرر ادرار شدهاید.
درحالیکه برخی از عفونتهای واژن بهراحتی درمان میشوند، بههیچوجه نباید از درمانهای خودسرانه و خانگی برای درمان عفونت واژن استفاده کنید. این کار میتواند خطرات عفونت مانند عفونتهای تکرار شونده و ناباروری را برایتان افزایش دهد.
همچنین راه درمان برخی از عفونتها تنها مصرف آنتیبیوتیک یا داروهای ضد قارچ تجویزی میباشد. تشخیص صحیح نوع عفونت برای درمان عفونت واژن بسیار مهم است؛ بنابراین برای معاینات لازم حتماً به یک متخصص زنان خوب مانند متخصصان فعال در مرکز تخصصی ما مراجعه کنید تا ارزیابیهای درستی برایتان انجام شود و درمان قطعی عفونت واژن به شیوه صحیح و کامل را دریافت نمایید.
پزشک متخصص ممکن است رویکردهای مختلفی از جمله درمان عفونت واژن با کلوتریمازول، درمان قطعی عفونت واژن با لیزر و درمان عفونت واژن با مترونیدازول را با توجه به شرایط شما تجویز نماید. شما میتوانید جهت گرفتن نوبت و مشاوره از متخصصان ما، از طریق لینکهای سمت چپ صفحه با ما در ارتباط باشید.