خارش رحم؛ شایع‌ترین عامل مراجعه زنان بارور به مراکز پزشکی زنان

خارش رحم (واژن) علامتی آزاردهنده و دردناک است که به دلیل مواد تحریک ‌کننده، عفونت رحم، یائسگی و... ایجاد می‌شود. وجود عواملی هم چون اختلالات پوستی، بیماری‌های مقاربتی، استرس یا سرطان نیز در ایجاد خارش نقش دارند.
خارش یا تحریک در هر نقطه از بدن می‌تواند آزاردهنده باشد. اما وقتی این مشکل در ناحیه‌ای به حساسیت واژن رخ می‌دهد، بیشتر ناخوشایند خواهد بود. خارش و تحریک دستگاه تناسلی، می‌تواند از علائم عفونت باشد، به همین دلیل بهتر است در صورت ایجاد خارش واژن به پزشک زنان مراجعه نمایید.
 پزشک زنان پس از بررسی علت خارش رحم، روش درمانی مناسب را برای فرد تجویز می‌کند. مراجعه زودهنگام به پزشک جهت درمان خارش می‌تواند از عوارض بعدی این عارضه پیشگیری کرده و روند درمانی را تسریع بخشد.

علت خارش رحم

مشکلات مربوط به رحم ممکن است بر باروری، تمایل جنسی و توانایی رسیدن به ارگاسم تاثیر گذار باشد. خارش رحم علت‌های مختلفی داشته که تشخیص علت و درمان آن سبب بهبود خارش می‌گردد. در ادامه این علت‌‌ها را بررسی خواهیم کرد.

 

• ♦  استفاده از لباس یا مواد بهداشتی تحریک ‌کننده‌ 

واکنش‌های آلرژیک یکی از علت‌های شایع خارش است که به‌ دلیل تماس با مواد شیمیایی تحریک‌ کننده، در رحم رخ می‌دهد.
به صورت کلی استفاده از مواد شیمیایی مانند صابون، اسپری‌‌های زنانه، داروهای ضدبارداری موضعی، کرم‌‌ها، نرم کننده‌‌های پارچه، مواد شوینده، پمادها، دستمال توالت عطری سبب تحریک ناحیه تناسلی و خارش رحم می‌شود. گاهی مصرف برخی محصولات آرایشی و بهداشتی معطر نیز می‌توانند سبب خارش گردند.
دوش گرفتن سبب می‌شود بدن و واژن در یک محیط مرطوب قرار گرفته و موجودات زنده موجود در محیط حمام هم چون باکتری‌ و قارچ‌ سبب خارش گردند.

 

• ♦  برخی بیماری‌‌های پوستی 

ممکن است بیماری‌‌هایی مانند اگزما و پسوریازیس، سبب بروز خارش در ناحیه تناسلی بانوان گردند. اگزما با نام درماتیت آتوپیک شناخته می‌گردد که به خاطر وجود آلرژی ایجاد خواهد شد.
 پسوریازیس بیشتر در ناحیه پوست سر و مفاصل خود را نشان می‌دهد، اما ممکن است در ناحیه تناسلی هم عوارضی را از خود نشان دهد. عارضه پسوریازیس به‌ شکل لکه‌‌های پوسته‌‌ای، قرمز و خارش‌ دار بروز پیدا می کند.

 

• ♦  عفونت قارچی 

عفونت‌های قارچی در ناحیه تناسلی بانوان، در حالت عادی مشکلی را برای فرد ایجاد نمی‌کنند. اما اگر رشد آن‌ها کنترل نشود، سبب عفونت و خارش در ناحیه تناسلی می‌گردد.
عفونت‌های قارچی به‌ دلیل استفاده مداوم از آنتی ‌بیوتیک‌‌ها ایجاد می‌شود. زیرا  آنتی ‌بیوتیک‌‌ها قارچ‌‌های مفید را به همراه قارچ‌‌های مضر از بین‌ برده و شرایط را برای رشد بیش ‌از‌ اندازه مخمر فراهم می‌کند.

 

• ♦  واژینوز باکتریال 

واژینوز باکتریال نیز دلایلی مشابه عفونت قارچی دارد. واژینوز باکتریال به‌ دلیل از ‌بین‌ رفتن باکتری‌‌های مفید و وجود باکتری‌‌های مضر ایجاد می‌گردد. بوی بد در ناحیه تناسلی به همراه خارش نشانه واژینوز باکتریال می‌باشد. ترشحات این بیماری به رنگ خاکستری یا سفید خواهد بود.

 

• ♦ بیماری‌های مقاربتی 

در صورت داشتن رابطه جنسی بدون رعایت نکات بهداشتی و محافظتی، ممکن است فرد به برخی بیماری‌ها از جمله زگیل ناحیه تناسلی، کلامیدیا، سوزاک، تبخال در ناحیه تناسلی و تریکومونیازیساز طرف فرد مقابل مبتلا شود. این بیماری‌ها سبب بروز علائمی چون سوزش، ترشحات، درد و خارش در ناحیه تناسلی می‌گردند.

 

• ♦ یائسگی 

به دلیل افزایش سن، ترشح هورمون استروژن در بدن زنان کاهش پیدا می‌کند. با کاهش ترشح هورمون استروژن، مخاط ناحیه تناسلی نازک شده و سبب خشکی آن می‌گردد. درمان نشدن خشکی ناحیه تناسلی، سبب بروز سوزش و خارش خواهد شد.

 

• ♦ سرطان ناحیه تناسلی 

سرطان ناحیه تناسلی ممکن است سبب بروز خارش در لب‌های داخلی و خارجی واژن، کلیتوریس گردد. در صورت بروز این سرطان علائمی همچون خارش، خونریزی غیرطبیعی یا درد ممکن است بروز پیدا کند.

 

• ♦  لیکن اسکلروزوس 

لیکن اسلروزوس یک بیماری غیرمعمول می‌باشد که سبب ایجاد خارش و ایجاد لکه‌‌های سفید رنگ در ناحیه تناسلی می‌گردد. زخم واژن، تاول، رابطه جنسی دردناک و سرطان ناحیه تناسلی از عوارض لیکن اسکلروز خواهند بود.
 برای درمان این بیماری از کورتیکواستروئیدها استفاده می‌گردد. در صورتی که این درمان موثر نباشد، از داروهای تعدیل‌ کننده‌ ی سیستم ایمنی استفاده خواهد شد.

 

• ♦  شپش ناحیه تناسلی 

شپش‌ها موجودات ریزی هستند که به مو‌های درشت در نواحی مخلتف بدن چسبیده و سبب بروز خارش شدید می‌گردند. در صورت عدم رعایت بهداشت فردی، ممکن است فرد به شپش ناحیه تناسلی مبتلا شود.

 

• ♦ دراماتیت تماسی 

دراماتیت تماسی به دلیل حساسیت بدن به یک ماده خارجی ایجاد خواهد شد. خارش و قرمزی ناحیه تناسلی از عوارض دراماتیت تماسی خواهند بود.
علت‌‌های ایجاد این بیماری شامل مواردی چون لوبرکانت‌های واژن و اسپرم‌کش‌ها، کاندوم لاتکس، پودر لباسشویی، لباس‌های تنگ، محصولات بهداشتی معطر، نرم کننده‌‌های پارچه، تامپون و نوار بهداشتی می‌باشد.
گاهی اوقات دراماتیت تماسی در اثر فعالیت زیاد با لباس‌های تنگ و انجام فعالیت‌ هایی مانند دوچرخه ‌سواری و سوارکاری ایجاد می گردد.

 

 

درمان خارش رحم

هنگامی که پزشک زنان علت اصلی خارش واژن را تشخیص دهد، با توجه به شرایط فردی روش درمانی را پیشنهاد می‌دهد. در ادامه به شرح روش‌های درمانی خارش رحم می‌پردازیم.

 

• ♦ عفونت‌‌های مخمر ناحیه تناسلی 

دکتر زنان خوب با تجویز داروهای ضد قارچ عفونت‌‌های مخمری ناحیه تناسلی را درمان خواهد کرد. در این شرایط، داروی خوراکی، کرم و پماد برای خارش تجویز می‌شود. کرم ‌های ضد قارچ یا شیاف، برای خارش واژن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هم چنین داروهای ضد قارچی مانند فلوکونازول می‌تواند برای درمان قارچ موثر باشد. باید به این نکته داشت در صورت عدم تشخیص قطعی، بهتر است تا اطمینان قطعی از مصرف خودسرانه دارو پرهیز شود.

 

• ♦ واژینوز باکتریایی 

پزشکان اغلب بیماران مبتلا به واژینوز باکتریایی را با داروهای آنتی بیوتیک درمان خواهند کرد. در این موارد پزشک، داروهایی به فرم خوراکی یا به عنوان کرم‌‌های موضعی بر روی ناحیه تناسلی تجویز خواهد کرد.
صرف نظر از نوع روش درمانی، پیروی از دستورالعمل‌های پزشکی و تکمیل دوره درمانی برای بهبود مشکل از اهمیت زیادی برخوردار است.

 

• ♦ بیماری‌های مقاربتی 

عفونت‌‌های انتقال یافته از راه جنسی با مصرف داروهای آنتی بیوتیکی، ضدویروس یا داروهای ضدانگلی قابل درمان خواهد بود. تا پایان زمان بیماری به طور کامل، فرد باید دارو‌هایی که پزشک تجویز کرده به طور منظم مصرف نماید و از برقراری رابطه جنسی پرهیز کند.

 

• ♦ درمان‌های طبیعی خارش رحم 

برخی از دلایل ایجاد ‌کننده خارش، با درمان‌های طبیعی بهبود می‌یابند. کرم‌‌های کورتیکواستروئیدی مانند پماد هیدروکورتیزون یا کلوبتازول در درمان خارش رحم موثر خواهند بود.
اگر به صورت دائم از کرم‌های کورتونی در ناحیه تناسلی استفاده شود می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله نازک شدن پوست این ناحیه، قرمزی، خارش و التهاب شود. بنابراین بهتر است پیش از استفاده از این کرم‌ها با پزشک مشورت شود. همچنین استفاده از کرم‌های قویتر مثل بتامتازون در این ناحیه بدون دستور پزشک ممنوع است.
از آن جا که در موارد نادر خارش ناحیه تناسلی می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بدخیمی در آن ناحیه باشد بهتر است خارش رحم، خارش واژن و ناحیه تناسلی در صورت مزمن بودن و همراهی با علائمی مثل خونریزی‌های غیرارادی، درد هنگام مقاربت واژینال و دردهای مبهم لگنی بهتر است به کلینیک‌های تخصصی زنان و زایمان و بهترین متخصصین زنان مراجعه شود.

 

انواع درمان خارش واژن خانگی و خارش رحم چیست؟

در ادامه به انواع درمان خارش واژن خانگی را برایتان شرح دادیم:

1-    درمان خارش رحم با جوش‌ شیرین

جوش ‌شیرین خاصیت ضدقارچی داشته و قارچ‌‌های مضر در ناحیه تناسلی را از‌  بین خواهد برد. همچنین جوش ‌شیرین با اثری که روی سلول‌های کاندیدا در درمان اگزما و پسوریازیس نیز موثر خواهد بود.

2-    درمان خارش رحم با ماست پروبیوتیک

ماست یونانی محصولی پروبیوتیک می‌باشد که سبب رشد باکتری‌‌های مفید و از بین‌ رفتن قارچ مخمر می‌گردد. مخلوط عسل و ماست یونانی تاثیر زیادی در از بین ‌بردن عفونت قارچی خواهد داشت. برای بهبود خارش، مقداری ماست را  با تامپون وارد ناحیه تناسلی نمایید.

3-    استفاده از لباس زیرنخی

لباس‌های زیر نخی به دلیل منافذ میکروسکوپی امکان عبور هوا را فراهم می‌نمایند. تهویه هوا از رشد مخمر جلوگیری خواهد کرد.

4-    درمان خارش رحم با سرکه سفید

یکی از روش‌های طبیعی از بین بردن خارش رحم، استفاده از سرکه سفید است. به این صورت که نصف فنجان سرکه سفید به آب موجود در وان حمام اضافه کرده و در آن به مدت نیم ساعت بمانید.

5-    درمان خارش رحم با روغن نارگیل

روغن نارگیل مانند محصولات پروبیوتیک سلول‌‌های کاندیدا را از بین خواهد برد. سلول‌‌های کاندیدا نقش زیادی در رشد قارچ‌ها ایفا می‌کنند. جهت درمان خارش با استفاده از روغن نارگیل، آن را به طور مستقیم وارد ناحیه تناسلی نمایید.

6-    درمان خارش رحم با سیر

سیر یک ماده ‌ی ضدقارچ می‌باشد که سبب از ‌بین بردن مخمر در ناحیه تناسلی می‌گردد. عفونت ناشی از قارچ باید زود تشخیص داده شود تا استفاده از سیر موثر واقع شود. برای درمان خارش رحم، یک حبه سیر را شب، داخل واژن قرار داده و روز بعد آن را خارج نمایید.

7-    گلاب برای درمان خارش رحم

گلاب خالص همیشه برای لطافت پوست و رفع خارش آن مورد استفاده قرار گرفته است. اما بیشتر گلاب‌هایی که امروزه در بازار است ناخالصی‌‌های زیادی داشته که ممکن است خود عامل ایجاد خارش شود.

8-    آلوئه ورا برای درمان خارش رحم

آلوئه ورا سرشار از ویتامین سی، آمینو اسید و سایر مواد معدنی ضروری برای بدن می‌باشد. ژل آلوئه ورا سلول‌های آلوده از بین می‌برد و نوشیدن منظم آب آلوئه ورا سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و رشد میکروب و عفونت را در بدن را کاهش خواهد داد.
برای درمان خارش و سوزش ناحیه تناسلی مصرف موضعی ژل آلوئه ورا در ناحیه تناسلی یکی از روش‌های طبیعی برای درمان خارش خواهد بود.

9-    پماد هیدروکورتیزون برای خارش رحم

یکی از پماد‌ها جهت درمان خارش رحم هیدروکورتیزون می‌باشد. پماد هیدروکورتیزن جهت درمان اگزما، بیماری‌های آلرژیک و بثورات نیز موثر خواهد بود. باید بدانید این پماد جهت استعمال خارجی است یعنی نباید آن را وارد ناحیه تناسلی کرد.
اگر خارش رحم طوری باشد که زندگی روزمره یا خواب فرد را دچار مشکل کند، مراجعه به پزشک زنان دارای اهمیت فراوانی خواهد بود. با توجه به این که همه‌ی علت‌های خارش رحم جدی نیستند، اما بهتر است علاوه بر استفاده از روش‌های طبیعی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، در صورت داشتن خارش به پزشک زنان مراجعه شود.

 

خارش واژن بعد از پریود

تغییرات هورمونی که در طی سیکل قاعدگی و دوره پریودی بروز می‌کند تا بانوان آماده احتمال باروری شوند، می‌تواند موجب خارش واژن بعد از پریود شود. در حقیقت تغییرات هورمونی که منجر به خونریزی طی دوره پریود می‌شوند، عامل التهاب دیواره پوششی و مخاط رحم بوده و همین مسئله زمینه ساز خارش خواهد بود.
از سوی دیگر خارش طی دوره بارداری و یائسگی نیز به دلیل مصرف داروهای هورمونی ضدبارداری نیز خواهد بود.
گاهی عامل بروز خارش واژن بعد از پریود استفاده از تامپون‌ها، نوار‌های بهداشتی یا پدهای روزانه‌ و حتی لباس‌ زیرهای با جنسی غیر از نخ و عطری است که می‌تواند منجر به حساسیت زایی در فرد شود.

 

خارش واژن قبل از پریود‌

یکی از علل متداول خارش واژن قبل از پریود می‌تواند به دلیل پایین آمدن سطح استروژن و در نتیجه نازکی دیواره رحم و احتمال عفونت باشد.
دیگر عامل خارش رحم و واژن پیش از سیکل پریودی، خشکی بیش از حد مخاط واژن در اثر یائسگی، بالا و پایین رفتن سطح هورمون است که می‌تواند واژن را حساس کرده و دچار التهاب نماید. عفونت مخمر واژینال نیز عامل دیگری است که می‌تواند به خارش واژن قبل از پریود منتهی گردد.

 

سخن پایانی

خارش رحم می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی در دوره قاعدگی و بارداری، عفونت و یا سرطان ایجاد شود. از شایع‌ترین علت های ایجاد خارش آلرژی، عفونت و یائسگی می‌باشد. در بیشتر موارد خارش رحم به طور خود به خود و یا با استفاده از روش‌های درمان خارش واژن خانگی بهبود پیدا خواهد کرد.
در صورتی که خارش ناراحت کننده باشد و سریعا از بین نرود، بهتر است برای درمان به پزشک زنان مراجعه کرده تا با بررسی شرایط فردی علت خارش رحم و روش درمانی مناسب را توصیه نماید.
روش‌‌های درمانی زیادی وجود دارد که می‌‌تواند خارش رحم را از بین ببرند. اگر خارش رحم بیش از یک هفته ادامه پیدا کند و یا این خارش همراه با علائم دیگری باشد ممکن است نشانه یک مشکل جدی در بدن باشد.
بنابراین بهتر است سریعا به پزشک مراجعه نمایید تا از بروز عوارض بعدی پیشگیری نمایید و هم چنین روند درمانی را تسریع بخشید.